• Güncel sağlık verileri: WHO verileri, özellikle kardiyovasküler sağlıkta küresel iyileşmeyi ve yaşam beklentisinin artmasını gösteriyor. Pilotlar düzenli zorunlu muayeneler sayesinde toplum ortalamasına göre daha sağlıklıdır; ciddi in-flight medikal yetersizlik riski son 30 yılda azalma eğilimindedir.
• Emniyet kayıtları: 65 yaş sınırına geçişten bu yana, yaşa bağlı medikal nedenli olaylarda artış saptanmamıştır. Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi bazı ülkelerde üst yaş sınırı bulunmamasına rağmen CAT operasyonlarında emniyet göstergeleri olumsuz etkilenmemiştir.
• Pilot arz açığı: Küresel hava taşımacılığındaki büyüme pilot talebini artırmaktadır. Yaş sınırının yükseltilmesi deneyimli pilotların daha uzun süre görevde kalmasına olanak vererek arzı destekler; bu yaklaşım BM’nin 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefinin 15’iyle uyumludur (NGAP girişimi dâhil).
• Temkinli artış: 65’ten 67’ye yükseltme, emniyeti korurken CAT operasyonlarının sürdürülebilirliğini destekleyen “ihtiyatlı ama makul” bir adımdır.

Önerilen Emniyet Önlemleri

Öneri sadece yaş sınırının yükseltilmesini değil, bunu destekleyecek kurumsal tedbirleri de içeriyor:

• Tüm yaş gruplarında pilot sağlık durumu ve performansına ilişkin standart veri toplama ve tıbbi risk değerlendirme sistemleri.
• Pilot nüfus sağlığını koruyup geliştirmek için havacılığa özgü sağlık teşviki materyalleri.
• Erken tanı ve izleme odaklı yerel tıbbi tarama stratejileri.
• Periyodik muayenelerin etkinliğini artıracak kılavuz güncellemeleri.
• Tıbbi, lisanslama ve operasyon birimlerinden oluşan çok disiplinli bir çalışma grubu ile tıbbi emniyet yönetimi çerçevesinin güçlendirilmesi.

Veriler ayrıca, yaşla bazı hastalıkların sıklığı artsa da mevcut kayıtların in-flight medikal yetersizlik olaylarında artış göstermediğini; ATC personelinde de benzer yaş sınırı olmaksızın emniyet kaygısı bulunmadığını ortaya koyuyor.

Sonuç

ICAO’nun önümüzdeki görüşmelerinde, çok pilotlu CAT operasyonlarında üst yaş sınırının 65’ten 67’ye çıkarılması gündemde olacak. Mevcut kanıtlara göre bu adım, doğru emniyet önlemleriyle birlikte değerlendirilirse hem pilot arzını destekleyebilir hem de deneyimli pilotların kokpitteki bilgi birikimini daha uzun süre korumaya yardımcı olabilir.